Ülkemizde ikinci el otomobil satışlarında tüketici mağduriyetlerinin gün geçtikçe arttığını belirten Tüketici Hak Arama Derneği Genel Başkan Yardımcısı Avukat Mehmet Raşit Çavuşoğlu; “Bunlar arasında en yaygın ve en sinsi olanı kilometre düşürme yöntemidir” dedi.
Avukat Mehmet Raşit Çavuşoğlu son aylarda kendilerine ulaşan pek çok başvuruya dayanarak yaptığı açıklamada şunları kaydetti; “Her ay pek çok araç, düşük kilometre hilesiyle gerçek değerinden yüksek fiyatlarla satılıyor. Tüketiciler, çoğu kez ya sessiz kalıyor, ya nereden başlayacağını bilemiyor, ya da mahkeme ve avukat masraflarından korkuyor. Aslında 2021 yılında noter satış sözleşmelerine kilometre verisi eklendi. Ancak bu bilgi, TÜVTÜRK, EGM veya servis kayıtlarıyla teyit edilerek değil, yalnızca satıcının beyanıyla kayıtlara geçirildiğinden gerçeğe aykırı kilometre bilgisinin resmi belgeye girmesine, dolayısıyla resmi belgede sahtecilik suçu ihtimalinin doğmasına neden oluyor. Çünkü kilometre ile oynamak yalnızca gizli ayıp değil, aynı zamanda ceza hukuku kapsamında suçtur. Kilometresi düşürülmüş araç satışlarının ‘ayıplı mal’ olmasının yanında hem gizli ayıp niteliği taşıyor hem de ceza hukuku anlamında dolandırıcılık suçu oluşturuyor.
Bu durumda kilometre düşürüp satanlara uygulanabilecek ceza hükümleri, Basit dolandırıcılık. Yani gerçek dışı kilometreyle araç satışı ve alıcıyı yanıltmanın cezası 1 ila 5 yıl arasında hapis cezası öngörülür. Galerici veya araç ticareti yapan kişiler tarafından kilometre düşürüldüğünde ise 3 ila 10 yıl arası hapis ve adli para cezası ile nitelikli dolandırıcılık suçu oluşturduğundan daha ağırlaşır. Resmi belgede sahtecilik de noter satış senedine düşürülmüş kilometre bilgisinin yazılması halinde gündeme gelir ve 2 ila 5 yıl arasında hapis cezası söz konusudur.”
Avukat Çavuşoğlu, Tüketicilere haklarını sadece ticari değil cezai yolla da aramalarını tavsiye ederek, tüketicilerin yalnızca iade ya da ayıp nedeniyle tazminat talebiyle yetinmemesi gerektiğini vurguladı. Çavuşoğlu, “Eğer bir araçta kilometre oynandığı tespit edilmişse, tüketici önce Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmalıdır. Çünkü bu bir dolandırıcılık ve sahtecilik meselesidir. Yargı makamları, bu başvuruları değerlendirmek için görevlidir ve hukuki süreç işletildiğinde dolandırıcılık fiili karşılıksız kalmaz. Devamında aracın alındığı kişiye dava açılarak kilometre düşürülmesinden oluşan kayıp telafi edilebilir. Oluşan sorunlara çözüm noktasında düzenleme getirilmesi gerektiğini de belirten Çavuşoğlu; Noter satış sistemine, TÜVTÜRK ve servis kayıtları entegre edilmelidir. Satıcının beyanı tek başına yeterli olmamalıdır. Türk Borçlar Kanunu’na kilometre manipülasyonu özel ‘gizli ayıp’ türü olarak eklenmelidir. Tüketiciye tek taraflı cayma hakkı ve maddi-manevi tazminat imkanı tanınmalıdır. Yargı kararlarında bu fiiller açıkça ‘hileli satış’ ve ‘haksız kazanç’ olarak yorumlanmalıdır” dedi. – ERZURUM
